راهنمای نگهداری صحیح از باتریهای قابل شارژ:
در این مقاله قصد داریم نکاتی را در مورد نحوه صحیح شارژ و نگهداری باتریهای قابل شارژ رایج در بازار مانند نیکل متال Ni-Mh، نیکل کادمیوم Ni-Cd، باتری های مبتنی بر لیتیوم مانند لیتیوم یون Li-Ionو سیلد اسیدlead-acid آموزش دهیم. رعایت این موارد در نگهداری از باتریهای قابل شارژ میتواند عمر باتری شما را میزان قابل توجهی افزایش دهد.
نحوه نگهداری صحیح از باتریهای قابل شارژ مبتنی بر نیکل (نیکل کادمیوم Ni-Cd , نیکل متال Ni-Mh ) :
در لیست زیر نحوه نگهداری صحیح از باتریهای نیکل کادمیوم Ni-Cd , نیکل متال Ni-Mh بر اساس برخی شاخصه های مهم بررسی شده اند.
نحوه نگهداری صحیح از باتریهای قابل شارژ سیلد اسید (lead-acid ) :
در لیست زیر در لیست زیر نحوه نگهداری صحیح از باتریهای lead-acid بر اساس برخی شاخصه های مهم بررسی شده اند.
نحوه نگهداری صحیح از باتریهای قابل شارژ مبتنی بر لیتیوم(لیتیوم یون Li-Ion , لیتیوم پلیمر Li-Po ) :
در لیست زیر در لیست زیر نحوه نگهداری صحیح از باتریهای لیتیوم یون Li-Ion , لیتیوم پلیمر Li-Po بر اساس برخی شاخصه های مهم بررسی شده اند.
1) آماده سازی اولیه باتری :
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر نیکل (نیکل کادمیوم Ni-Cd , نیکل متال Ni-Mh ) : معمولا 12-16 ساعت شارژ اولیه با شارژر استاندارد نیاز دارند. در این شارژ اولیه باتری در واقع فرمت میشود.
- باتریهای قابل شارژ سیلد اسید (lead-acid ) : قبل از استفاده شارژ شود.
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر لیتیوم(لیتیوم یون Li-Ion , لیتیوم پلیمر Li-Po ) : نیازی به آماده سازی ندارند ولی از آنجا که کارخانه های سازنده به دلیل تولید انبوه و قیمت بالای انرژی برق باتریهای را شارژ نمیکنند بهتر است باتری قابل شارژ خود را فول شارژ کنید.
2) آسیب پذیری باتری :
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر نیکل (نیکل کادمیوم Ni-Cd , نیکل متال Ni-Mh ) : باتریهای مبتنی بر نیکل به صورت ذاتی باتریهای مقاوم و بادوامی هستند و با شروع مصرف قوی تر هم میشوند.
- باتریهای قابل شارژ سیلد اسید (lead-acid ) : باتریهای قابل شارژ سیلد اسید را همیشه به صورت فول شارژ نگهداری کنید.
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر لیتیوم(لیتیوم یون Li-Ion , لیتیوم پلیمر Li-Po ) : باتریهای قابل شارژ مبتنی بر لیتیوم را همیشه نیمه شارژ نگه داری کنید. زیرا شارژ خیلی کم باعث غیر فعال شدن برد کنترل شارژ خواهد شد.
3) مشکل اثر حافظه ای :
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر نیکل (نیکل کادمیوم Ni-Cd , نیکل متال Ni-Mh ) :مشکل بسیار رایج در باتریهای نیکل متال و نیکل کادمیوم اثر حافظه ای یا Memory Effect است. برای حل این مشکل باتری را هر 1-3 ماه حتما یک بار کاملا دشارژ کنید و همچنین از شارژر استاندارد باتریهای نیکل استفاده بفرمایید.
- باتریهای قابل شارژ سیلد اسید (lead-acid ) : اثر حافظه ای یا Memory Effect در باتریهای سیلد اسید وجود ندارد.
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر لیتیوم(لیتیوم یون Li-Ion , لیتیوم پلیمر Li-Po ) : اثر حافظه ای یا Memory Effect در باتریهای مبتنی بر لیتیوم وجود ندارد.
4) شارژ و دشارژ کامل یا جزئی؟ :
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر نیکل (نیکل کادمیوم Ni-Cd , نیکل متال Ni-Mh ) : باتریهای نیکل مشکلی با شارژ جزیی ندارند ولی بهتر است به دلیل اثر حافظه ای هر چند بار شارژ جزیی یک بار فول دشارژ و فول شارژ شوند.
- باتریهای قابل شارژ سیلد اسید (lead-acid ) : بهتر است باتری را فول شارژ کنید و در زمان دشارژ کامل تخلیه نکنید. در دستگاههایی که کمتر استفاده میشوند چند هفته یک بار حتما فول شارژ شوند. شارژ جزیی باعث سولفاته شدن و کم شدن عمر باتری سیلد اسید میشود.
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر لیتیوم(لیتیوم یون Li-Ion , لیتیوم پلیمر Li-Po ) : باتریهای خانواده لیتیوم معمولا توصیه میشود که شارژ جزیی شوند و از فول شارژ و دشارژ کامل خودداری کنید. استفاده از باتریهای لیتیومی بین 10 تا 70 درصد شارژ عمر باتری شا را بسیار بیشتر میکند.
5) سطح دشارژ باتری قبل از شارژ :
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر نیکل (نیکل کادمیوم Ni-Cd , نیکل متال Ni-Mh ) : حتما به صورت برنامه ریزی شده هر چند بار شارژ یک بار کاملا تخلیه کنید(اثر حافظه ای).
- باتریهای قابل شارژ سیلد اسید (lead-acid ) : باتری سیلد اسید خود را هیچ گاه به زیر 10 درصد شارژ تخلیه نکنید زیرا به مرور زمان به باتری آسیب میرسد.
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر لیتیوم(لیتیوم یون Li-Ion , لیتیوم پلیمر Li-Po ) : تخلیه کامل باعث آسیب جدی به باتریهای لیتیومی میشود. توصیه میشود برای جلوگیری از تخلیه کامل از برد کنترل شارژ استفاده شود.
6) شارژ همزمان با استفاده از دستگاه :
- در تمام انواع باتریها توصیه میشود که در زمان شارژ از دستگاه استفاده نشود. زیرا معمولا شارژرها به دلیل استفاده همزمان در تشخیص شارژ کامل اشتباه کرده و باتری قابل شارژ شما را اور شارژ یا شارژ بیش از حد میکنند. در نتیجه حرارت باتری بالا رفته و به باتری آسیب وارد میشود. بنابراین در شمان شارژ از دستگاه استفاده نکنید.
7) انبارداری باتریهای قابل شارژ :
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر نیکل (نیکل کادمیوم Ni-Cd , نیکل متال Ni-Mh ) : ترجیحا در مکانی خنک نگه داری شوند.
- باتریهای قابل شارژ سیلد اسید (lead-acid ) : در صورت فول شارژ بودن باتریهای سیلد اسید آنها را در مکانی خنک نگهداری کنید و ترجیحا در صورت انبارداری طولانی مدت، پس از 6 ماه آنها را شارژ کنید.
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر لیتیوم(لیتیوم یون Li-Ion , لیتیوم پلیمر Li-Po ) : با شارژ بین 20 تا 50 درصد و در دماه خنک نگهداری شود. شارژ بالا و دمای بالا همزمان دشمن اصلی باتریهای لیتیومی هستند.
8) گرم شدن باتری حین شارژ :
- در همه باتریهای قابل شارژ گرم شدن جزیی در زمان شارژ طبیعی است. اما در صورت بالا رفتن بیش از حد دما (بالای 45 درجه سلسیوس) شارژ باید قطع و باتری خنک شود.
9) شارژر باتری :
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر نیکل (نیکل کادمیوم Ni-Cd , نیکل متال Ni-Mh ) : شارژر باتریهای نیکل بایستی ولتاژی در بازه 1.3 تا 1.41 ولت تولید کنند و بهتر است سنسور دمای باتری هم داشته باشند.
- باتریهای قابل شارژ سیلد اسید (lead-acid ) : شارژر استاندارد باتری سیلد اسید باید دارای ولتاژ 2.25-2.3 ولت به ازای هر سلول 2 ولتی ارایه دهد.
- باتریهای قابل شارژ مبتنی بر لیتیوم(لیتیوم یون Li-Ion , لیتیوم پلیمر Li-Po ) : شارژر باتری لیتیوم یون و لیتیوم پلیمر به ازای هر سلول 4.2 ولت اریه میدهد و آمپر خروجی نیز برحسب نوع و ظرفیت باتری متغییر است.